ေဟ့ - အေကာင္းၾကိဳက္တတ္သလား။ မၾကိဳက္တတ္ဘူးလား။
ကၽြန္ေတာ့္ကို အေကာင္းၾကိဳက္လား၊ မေကာင္းတာၾကိဳက္လားေမးရင္ေတာ့ ေျဖမိမွာပါ။ အေကာင္းၾကိဳက္တယ္။ ဆရာဆန္းလြင္ရဲ႕ ေဆာင္းပါးေတြ စုျပီးထုတ္ထားတဲ့ စာတစ္အုပ္ေတြ႔တာနဲ႔ ခဏငွားဖတ္ေနတာပါ။ ရက္လည္းအေတာ္ၾကာေနပါျပီ။ ျပန္မေပးျဖစ္ေသးဘူး။ ကုန္ေအာင္လည္း မဖတ္ျဖစ္ေသးဘူး။ ဆရာ့စာေတြကို ေကာင္းတယ္လို႔ ညႊန္းေနရင္ ကၽြန္ေတာ္ နားမလည္တတ္ေသးသလိုမ်ား ျဖစ္သြားမလားေတာ့ စဥ္းစားပါတယ္။ ေကာင္းတယ္ဆိုတာထက္ ပိုေကာင္းေနတတ္လိို႔ပါပဲ။ ဒီတစ္ပုဒ္ကလည္း ဆရာ့ေဆာင္းပါးေလးေတြထဲမွာ လူေတြကို သေရာ္သလိုလိုနဲ႔ အေကာင္းမၾကိဳက္တတ္ၾကပါဘူးလို႔ စကားေျပာပံုစံေလးနဲ႔ ေရးထားတာပါ။ ဖတ္ရတာလည္း ေပါ့ေပါ့ပါးပါးပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ထိခ်က္ကေတာ့ တန္းလို႔။
အေကာင္းၾကိဳက္တတ္တယ္လို႔ေျဖမဲ့ ကၽြန္ေတာ့္လို စိတ္ကူးထားတဲ့သူေတာ့ ကြက္တိမိတာပါပဲ။ ဒီစာေလးကိုဖတ္ျပီး ေအာ္- ဟုတ္သားပဲ။ ငါလည္း အေကာင္းမၾကိဳက္တတ္ေသးပါလားလို႔ စဥ္းစားမိသလို၊ အေကာင္းမၾကိဳက္တတ္ေသးသူေတြကို အေဖာ္ညွိခ်င္ေတာ့တာပါပဲ။ ကဲပါေလ၊ ဖတ္ၾကည့္လိုက္ပါအံုး။ ကၽြန္ေတာ့္လို ပုထုဇဥ္တစ္ေယာက္ ဘာလို႔မ်ား အေကာင္းမၾကိဳက္တတ္ေသးတာလည္း ေတြးမိတယ္ဆိုတာ။
အေကာင္းမၾကိဳက္တဲ့ ပုထုဇဥ္
အလကားေျပာတာ။
လူေတြဟာ ေကာင္းတာဆိုၾကိဳက္တယ္။ တရားတာမွ ႏွစ္သက္တယ္၊ မွန္တာ ျမတ္တာမွၾကည္ညိဳတယ္။ ယုတ္တာ၊ ညံ့တာ၊ မတရားတာ၊ မေကာင္းတာဆို မၾကိဳက္ဘူးလို႔ ထင္ေနၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒါ လံုးလံုးမဟုတ္ပါဘူး။
ပုထုဇဥ္ဆိုတဲ့ အဆင္းလမ္းသြား လူသားတိုင္းဟာ ေကာင္းတာကို မၾကိဳက္ဘူး၊ ျမတ္တာကို မၾကိဳက္ဘူး၊ တရားတာကို မၾကိဳက္ဘူး၊ မွ်တတာကို မၾကိဳက္ဘူး။ ဒါျဖင့္ဘာကိုၾကိဳက္သလဲ၊ မေကာင္းတာအားလံုးကို ၾကိဳက္တယ္။ တစ္ကိုယ္ေကာင္း၊ တေယာက္ေကာင္းကို ၾကိဳက္တယ္။ အမ်ားေကာင္းစားေရးကို မၾကိဳက္ဘူး။ ကိုယ့္ကို အႏိုင္က်င့္တာကို မၾကိဳက္ဘူး။ သူတစ္ပါးကို ကိုယ္က အႏိုင္က်င့္ရတာကိုက်ေတာ့ အလြန္ၾကိဳက္တယ္။ ကိုယ့္အေပၚ မတရားျခယ္လွယ္တာကို ဘယ္သူမွ မၾကိဳက္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ္ကက်ေတာ့ ျခယ္လွယ္ခ်င္တယ္။ ေက်ာ္ခ်င္တယ္။ သာခ်င္တယ္။ ပခံုးခ်င္းယွဥ္လိုက္ရင္ ကိုယ္က ေခါင္းတစ္လံုး သာခ်င္တာပဲ။
လူကိုမဆိုထားပါနဲ႔၊ တိရစာၦန္ေတြေတာင္မွ သူတို႔ကို ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားရင္ မၾကိဳက္ဘူး။ ရုန္းကန္ၾကတယ္။ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈက လြတ္ဖို႔အတြက္ ရုန္းၾကကန္ၾကရင္းေတာင္ အေသခံသြားၾကတယ္။ ဒါဟာ သတၱဝါေတြမွာရွိတဲ့ လြတ္လပ္ျခင္းကို ၾကိဳက္တဲ့ဗီဇသေဘာပါ။ သို႔ေသာ္လည္း ကိုယ္က သူတစ္ပါးကို ႏိုင့္ထက္စီးနင္း ခ်ဳပ္ခ်ယ္ႏိုင္တဲ့လူရင္ေတာ့ သိပ္ျဖစ္ခ်င္တာပဲ။
တခ်ိဳ႕မိဘမ်ားက သားသမီးကို လိမၼာေစခ်င္လို႔ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ၾကတယ္။ သူတို႔စိတ္ထဲမွာေတာ့ သားသမီးကို လိမၼာေစခ်င္လို႔ဆိုတဲ့ ေစတနာေၾကာင့္လို႔ တစ္လြဲထင္ေနၾကတယ္။ ဒီလိုခ်ဳပ္ခ်ယ္လို႔ ေကာင္းစားသြားတဲ့ သားသမီးေတြ မေတြ႔ဖူးပါဘူး။ ျခံခုန္ထြက္ျပိး ပ်က္ဆီးသြားတဲ့ သားသမီးေတြကိုသာ အမ်ားအားျဖင့္ ေတြ႔ၾကရပါတယ္။ လူ႔စိတ္သဘာဝရဲ႕ မွားယြင္းတဲ့ လက္ခံထားမႈတစ္ခုပါပဲ။ ဒါေတြအားလံုးဟာ စာရင္းခ်ဳပ္ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ အေျခခံက ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့တဲ့ ပပဥၥတရားေတြကို ပုထုဇဥ္ေတြ က်င့္သံုးေနၾကလို႔ပါပဲ။
“ပပဥၥတရား”ဆိုတာ သံသရာကို အက်ယ္ခ်ဲ႕တတ္တဲ့တရားပါ။ ဒါက ဘာေတြလည္းဆိုေတာ့ တဏွာရယ္၊ မာနရယ္၊ ဒိ႒ိရယ္ပါပဲ။
တဏွာဆိုတာကေတာ့ ေလာကီအာရံု ကာမဂုဏ္တရားမ်ား sensual pleawure ကို အလြန္အထင္ၾကီးတာ၊ အလြန္တပ္မက္တာ၊ အလြန္စြဲလမ္းတာပါပဲ။
မာနဆိုတာက ေထာင္လႊားခ်င္တဲ့စိတ္၊ တက္ၾကြတဲ့စိတ္၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုသာ အျမတ္ထားလိုတဲ့စိတ္၊ သူမ်ားထက္ ကိုယ္က ေခါင္းတစ္လံုးသာခ်င္တဲ့ အျမဲႏႈိင္းေန၊ တိုင္းေနတဲ့စိတ္ပဲ။
ဒိ႒ိဆိုတာကေတာ့ သကၠာယဒိ႒ိကိုေျပာတာ၊ ေလာကမွာ တကယ္ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ တရားေတြကို အမွန္အတိုင္း မျမင္တဲ့အတြက္ ေမွာက္ေမွာက္မွားမွား ထင္ျမင္စြဲလမ္း ယံုၾကည္ေနတာေတြအားလံုးဟာ သကၠာယဒိ႒ိေတြခ်ညး္ပါပဲ။ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားကေတာ့ ဒိ႒ိမ်ိဳး ေျခာက္ဆယ့္ႏွစ္ပါးေတာင္ ရွိတယ္လို႔ ျဗဟၼာ့ဇာလသုတ္မွာ ေဟာထားပါတယ္။ က်ယ္လြန္းမွာမို႔ မေျပာေတာ့ပါဘူး။
ဒီမွာ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ လူ(ပုထုဇဥ္)ရဲ႕စိတ္ဟာ တဏွာ၊ မာန၊ ဒိ႒ိဆိုတဲ့ သံသရာရွည္ေစတဲ့ တရားဆိုးေတြနဲ႔ ထံုထားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူ႔စိတ္ဟာ ဘယ္ေတာ့မွ ေကာင္းတာ၊ ျမတ္တာ၊ သံသရာက လြတ္ေျမာက္ႏိုင္တာမ်ိဳးကို မၾကိဳက္ခ်င္ဘူး။ ဒီေနရာမွာ တခ်ိဳ႕က “က်ဳပ္တို႔ကေတာ့ သံသရာက လြတ္ေျမာက္ခ်င္တယ္။ ယုတ္တာေတြ၊ ညံ့တာေတြကို မၾကိဳက္ဘူး။ အကုသိုလ္ကိုလည္း နည္းေအာင္ေနတယ္။ ကုသိုလ္စိတ္ကိုလည္း ပြားတယ္။ စိတ္ကိုလည္း စင္ၾကယ္ေအာင္ထားတာယ္။”လို႔ ေျပာခ်င္ၾကလိမ့္မယ္။ အကၽြႏု္ပ္ဆိုေျပာေနတဲ့အထဲမွာ အဲဒီပုဂၢိဳလ္ေတြ မပါပါဘူး။ ဒီလိုပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးဟာ ပုထုဇဥ္စာရင္းက ပယ္ျပီးသူေတြျဖစ္ပါတယ္။ အရိယာအစစ္ၾကီး မျဖစ္ၾကေသးရင္ေတာင္ ကလ်ာဏပုထုဇဥ္၊ ဘံုစဥ္စံအရိယာ (စူဠေသာတာပန္) မ်ိဳးေစ့ရျပီးသူေတြလို႔ အကၽြႏု္ပ္ သေဘာထား နားလည္ပါတယ္။
ခုေျပာတာက ပုထုဇဥ္အရိုင္း (ျမန္မာစကားမွာ နလပိန္းတံုးဆိုသူ) ေတြကို ရည္ညႊန္းျပီးေျပာတာပါ။ ပုထုဇဥ္အရိုင္းကို အႏၶပုထုဇဥ္လို႔လည္း ေခၚပါတယ္။ “အႏၶ”ဆိုတဲ့ ပါဠိစကား မ်က္ကန္း၊ နားပင္းတဲ့သေဘာကို ေျပာတာ။ အႏၶဂတ ဆိုတာ ကန္းျခင္းသို႔ေရာက္သည္လို႔ ပဒတၱပဥၥဴသာ ပါဠိအဘိဓာန္မွာ ျပထားပါတယ္။ ျမန္မာစကား ရိုးရိုးနဲ႔ေျပာရင္ အႏၶပုထုဇဥ္ဆိုတာ သူေတာ္ေကာင္းတရား အရိယာက်င့္စဥ္နဲ႔ တစ္သီးတစ္ျခားျဖစ္ျပီး အသိကန္း ဉာဏ္ကန္းပုထုဇဥ္အႏၶေတြဟာ အေကာင္းတရား၊ အျမတ္တရားေတြကို မၾကိဳက္တတ္ဘူး။ အယုတ္တရားေတြ၊ အမိုက္တရားေတြကိုသာ ၾကိဳက္ၾကတယ္လို႔ ေျပာျခင္းျဖစ္တယ္။
ဒီအခ်က္ကို လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားကလည္း ေဗာဓိပကၡိယ ဒီပနီမွာ ဘယ္လိုျပထားသလဲဆိုေတာ့ “ပါပသိၼႎရမေတမေနာ” (ဓမၼပဒပါဠိေတာ္)၊ မေနာ၊ စိတ္သည္။ ပါပသိၼႎ၊ မေကာင္းရာ၌သာလွ်င္။ ရမေတ၊ ေမြ႔ေလ်ာ္၏။
ေရမည္သည္ အလြတ္ထားခဲ့လွ်င္ နိမ့္ရာသို႔ စီးျမဲဓမၼတာျဖစ္သကဲ့သို႔ သတၱဝါတို႔၏ စိတ္မည္သည္ လႊတ္၍ထားခဲ့လွ်င္ မေကာင္းရာသို႔သာ တြင္တြင္သြားျမဲဓမၼတာျဖစ္၍ မေကာင္းရာ၍သာ ေမြ႔ေလ်ာ္၏ဟူလိုသည္။
အရိယာမ်ိဳးေစ့မပါတဲ့ အႏၶပုထုဇဥ္ေတြနဲ႔ တိရစာၦန္သတၱဝါေတြရဲ႕ စိတ္သေဘာကို ျမတ္စြာဘုရားက အထက္ပါ ပါဠိဂါထာကေလးနဲ႔ ဓမၼပဒပါဠိေတာ္မွာ ေဟာထားခ်က္ကို လယ္တီဆရာေတာ္က ထုတ္ေဆာင္ျပတာပါ။
အကၽြႏု္ပ္ေျပာလိုတဲ့အခ်က္ကို သေဘာက်ေအာင္ ဒႆနပညာနည္းက် Philosophically ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒႆနနည္းက် ေျပာမယ္ဆိုရင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေျပာရမယ္။
ပုထုဇဥ္ အေကာင္းမၾကိဳက္ဆိုရင္ ပထမ “အေကာင္း”ဆိုတာ ဘာလဲ။ What is good? ဆိုတာကို ေျပာႏိုင္ရမယ္။ အေနာက္တိုင္း ဒႆနပညာရွင္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ေလာကမွာ “ေကာင္းတယ္” the good ဆိုတဲ့ သေဘာတရားဟာ ဘာလဲဆိုတာသိခ်င္လို႔ ရွည္းလ်ားလွတဲ့ သမိုင္းစဥ္တစ္ေလွ်ာက္မွာ ရွာခဲ့ၾကတယ္။ သူတို႔ရခဲ့တဲ့ အေျဖတစ္ခ်ိဳ႕ကို တင္ျပပါ့မယ္။
What is pleasurable is good
ခ်မ္းသာသုခကို ျဖစ္ေစတဲ့အရာဟာ ေကာင္းတာပဲ။ ဒီအျမင္ေပၚခဲ့တယ္။ ဒီအျမင္ကို လက္ခံျပီး ေဟာေျပာခဲ့ၾကသူေတြကေတာ့ ဗုဒၶက “ကာမသုခလႅိကာႏုေယာဂ”လို႔ ေခၚတဲ့ ေခတ္သစ္ Hedonitsေတြပါပဲ။ ေနာက္တိုင္းမွာ ေဂ်၊ဘင္သင္ (J.Bentham – 1748~1832)၊ ေဂ်၊အက္(စ)မီးလ္ (J.S.Mill – 1806~73) စတဲ့ အေတြးအေခၚပညာရွင္ေတြက ကိုယ္ခ်မ္းသာ၊ စိတ္ခ်မ္းသာမႈ သုခေပးတဲ့အရာ၊ သုခကိုျဖစ္ေစတဲ့ကိစၥ၊ ေဆာင္ရြက္မႈအားလံုးဟာ ေကာင္းျမတ္တယ္လို႔ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ခဲ့ၾကတယ္။
သူတို႔အျမင္အရ လူေတြအတြက္ သုခခ်မ္းသာကို ေပးတဲ့အရာမွန္သမွ်ဟာ ေကာင္းတယ္လို႔ဆိုေတာ့ ဒါဆိုရင္ ဘယ္အရာေတြက လူေတြကို ခ်မ္းသာသုခေပးသလဲလို႔ ေမးစရာျဖစ္လာတယ္။ ဒီလူေတြဟာ ပညာရွိေယာင္ေဆာင္ထားၾကတဲ့ ပုထုဇဥ္ေတြပဲ။ သူတို႔ထင္တာက လူေတြကို အၾကိဳက္ေပးေနရင္ လိုဘေတြျဖည့္ေပးေနရင္ ကုန္ပစၥည္းေတြ လိုသေလာက္ ထုတ္ေပးႏို္င္ရင္ ေလာကီအာရံု ကာမဂုဏ္ေတြကို ေပးေနရင္ သုခခ်မ္းသာ ရလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူ႔အၾကိဳက္ကို လိုက္လို႔မရဘူး။ လူ႔အလိုကို နတ္မလိုက္ႏိုင္ဘူး။ လူေတြဟာ အၾကိဳက္ခ်င္းလည္းမတူဘူး။ သူတို႔ဟာ ၾကိဳက္တာကို အတင္းၾကိဳက္ခိုင္းလို႔လည္း မရဘူးဆိုတဲ့ လူ႔သေဘာ၊ လူ႔သဘာဝေတြကို မေတြးမျမင္ခဲ့ၾကဘူး။ ေနာက္ ပညာရွင္ အမည္ခံသူမ်ားကလည္း
What is customary is good
ဓေလ့ထံုးစံလိုျဖစ္ေနတာေတြဟာ ေကာင္းတယ္လို႔ ဆိုၾကျပန္တယ္။ သူတို႔အယူကေတာ့ ေလာကမွာ ဓေလ့ထံုးစံေတြဟာ လူ႔အေတြ႔အၾကံဳအရ ေခတ္အဆက္ဆက္ ေကာင္းက်ိဳးေပးလို႔သာ လူေတြက လက္ခံထားခဲ့ၾကတာလို႔ ယူဆျပီး ေျပာတာ။ ပထမ အယူအဆကိုေတာ့ စိတ္ပညာအေျခခံသေဘာတရားလို႔ ေခၚတယ္။ ဒုတိယ အယူအဆကိုေတာ့ လူမႈေရးအေျခခံသေဘာတရားလို႔ ေခၚၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီသေဘာတရားရဲ႕ အားနည္းခ်က္ကို ေနာက္လူေတြက ထုတ္ျပခဲ့တယ္။
ေလာကမွာ ထံုးစံခ်င္းမတူဘူး၊ တခ်ိဳ႕လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ မိန္းမေလးေယာက္ယူတာကို ေကာင္းတဲ့အိမ္ေထာင္စုစနစ္လို႔ လက္ခံတယ္။ အဲဒီစနစ္ကို တစ္လင္တမယားစနစ္ လက္ခံက်င္းသံုးတဲ့လူမ်ိဳးေတြ မေကာင္းဘူးလို႔ ယူတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေဒသမွာ တစ္မယားေလးလင္စနစ္ေတာင္ ရွိေသးတယ္။ သူ႔ေဒသ သူ႔ဘဝနဲ႔ေတာ့ ကိုက္လို႔ လက္ခံထားၾကတာပဲ။
သို႔ေသာ္လည္း ဒီလို “ေကာင္းမႈ” သေဘာအေပၚမွာ အျမင္မတူၾကတာေတြကို လက္ခံေနတာဟာ မွန္ကန္တဲ့ “သစၥာ”တရား မဟုတ္ႏိုင္ဘူးလို႔လည္း ပညာရွိမ်ားက ျမင္လာၾကတယ္။ စနစ္ၾကိဳက္လို႔သာ ေကာင္းရင္၊ အရင္းရွင္ေကာင္းတာနဲ႔ ဆိုရွယ္လစ္ေကာင္းတာ မူမတူႏိုင္ဘူးလို႔လည္း ေျပာလာၾကတယ္။ အဲဒီအခါ အရင္းရွင္ကလည္း အရင္းရွင္ၾကိဳက္ အရင္းရွင္ေကာင္းကို ေျပာလာတယ္။ ဆိုရွယ္လစ္ကလည္း ဆိုရွယ္လစ္ၾကိဳက္ ဆိုရွယ္လစ္ေကာင္းကို ေျပာလာၾကတယ္။ ေနာက္ဆံုးဘာျဖစ္သလဲ၊ သူေကာင္းတာက တစ္မ်ိဳး၊ ကိုယ္ေကာင္းတာက တစ္ဖံုျဖစ္ျပီး ရန္သူလို ျမင္လာၾကတာေပါ့။ ဒါဘာ့ေၾကာင့္လဲ၊ မေကာင္းဘဲနဲ႔ အေကာင္းမွတ္ျပီး ပုထုဇဥ္ၾကိဳက္ေျပာၾကလို႔ပါပဲ။
ဒီလို ကိုယ္က်ိဳး၊ ကိုယ့္စီးပြား၊ ေလာကီအာရံု ကာမဂုဏ္ခ်မ္းသာေတြကို ဗန္းျပျပီး ေကာင္းမႈမဟုတ္တာေတြကို ေကာင္းမႈလို႔ ထင္ၾကတဲ့ အျမင္အားလံုးကို ျမတ္စြာဘုရားကေတာ့ “ကာမသုခလႅိက ဝါဒေတြ”လို႔ သမုတ္ျပီး သူ႔ရဲ႕ဓမၼကို စေဟာခ်င္း ပယ္ပစ္လိုက္တယ္။ ေနာက္တစ္ဖန္ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ အစြန္းတစ္ဖက္ကို ထြက္သြားၾကတယ္။ ေလာကီအာရံု ကာမဂုဏ္ေတြကို လုပ္မေနပါနဲ႔၊ အဲဒါေတြကို အားလံုးစြန္႔၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ညွဥ္းဆဲျပီးေနမွသာ ခ်မ္းသာတယ္လို႔ ဆိုလာၾကျပန္တယ္။
အဲဒီလို ေလာကီတိုးတက္ေရး လံုးလံုးပိတ္ပင္တဲ့ သေဘာတရားကိုလည္း ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားက စစခ်င္းပယ္တယ္။ အဲဒါက တျခားမဟုတ္ဘူး။ အတၱကိေလမထာႏုေယာဂေခၚတဲ့ ဘဝပိတ္ပင္ေရးတရားပဲ။ ျပီးမွ ျမတ္စြာ ဘုရားက သူ႔ရဲ႕ အလယ္လမ္းစဥ္၊ မဇၩိမပဋိပဒါကို ေဟာတာ။
ခု ဒီမွာ ေကာင္းတယ္ဆိုတဲ့ တရားဟာ ဘာလဲ။ ဒါကို အေျဖေပးရမယ္။ ဗုဒၶဘာသာမွာေတာ့ ေကာင္းမႈနဲ႔ မေကာင္းမႈကို ခြဲျခားျပတဲ့ ေဝါဟာရရွိတယ္။
ကုသိုလ္ဆိုတာ ေကာင္းမႈ the good
အကုသိုလ္ဆိုတာ မေကာင္းမႈ the evil ပဲ။ ဒါျဖင့္ ဘယ္ဟာေကာင္းသလဲ။ ခ်မ္းေျမ႕ဆရာေတာ္က ဆင္းရဲျငိမ္းေအးခ်မ္းသာေရး တရားမွာ အျပစ္မရွိတာဟာ ေကာင္းမႈလို႔ အဓိပၸါယ္ေပးတယ္။ ဒီေတာ့ အျပစ္ရွိတာဟာ မေကာင္းမႈေပါ့။ ရွင္းပါတယ္။ ခုသိဖို႔လိုတာက တစ္ခုတည္းပဲ။ အျပစ္ဆိုတာဘာလဲ။ အျပစ္ဆိုတာ ထိခိုက္တာ (မိမိကိုယ္ျဖစ္ေစ၊ သူတစ္ပါးကိုျဖစ္ေစ ထိခိုက္နစ္နာေစတာ) မွန္သမွ်ဟာ အျပစ္ပဲ။ ဒီလိုဆိုရင္ မိမိ သူတစ္ပါး ႏွစ္ဦးသားကုိ မထိခိုက္တာဟာ (အျပစ္မရွိတဲ့အတြက္) ေကာင္းမႈလို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါျပီ။
ျမတ္စြာဘုရားက ကုသလာအနဝမၸသုခဝါပါကလကၡဏာ။ အကုသလာသာဝဇၨဒုကၡဝိပါကလကၡဏာလို႔ ေဟာပါတယ္။ တစ္ဆက္တည္းမွာပဲ -
သူတစ္ပါးအသက္ကို သတ္တာ (အၾကမ္းဖက္တာ)ဟာ အျပစ္ရွိသလား၊ မရွိဘူးလား။
သူတစ္ပါးအိမ္ရာကို ျပစ္မွားတာဟာ အျပစ္ရွိသလား၊ မရွိဘူးလား။
အရက္ေသာက္တာ အျပစ္ရွိလား၊ မရွိဘူးလား။
မုသားေျပာတာ (လိမ္လည္တာ)ဟာ အျပစ္ရွိသလား၊ မရွိဘူးလား။
သူ႔ပစၥည္းကို မေပးပဲ ယူတာ အျပစ္ရွိသလား၊ မရွိဘူးလား။
အေျဖက လြယ္လြယ္ေလး။ မိမိကိုျဖစ္ေစ၊ သူတစ္ပါးကိုျဖစ္ေစ ထိခိုက္နစ္နာေအာင္ လုပ္တာမွန္သမွ် အျပစ္ရွိတယ္။ အကုသိုလ္ခ်ည္းပဲ။
ဒါဆိုရင္ ေလာကမွာ အၾကမ္းဖက္ေနတယ္။ မုသာဝါဒေတြ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ ေျပာျပီး လူေတြကိုလွည့္ျဖားေနၾကတယ္။ မူးယစ္ေဆးေတြ ေရာင္းဝယ္ေနၾကတယ္။ အိမ္ေထာင္ေရးဘဝေတြကို ပ်က္စီးေအာင္ လုပ္ၾကတယ္။ သူတစ္ပါးရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ပစၥည္းေတြကို ပ်က္စီးေအာင္ လုယက္နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ လုယက္ဖ်က္ဆီးေနၾကတယ္။ နယ္ေျမေတြကအစ လုယက္ယူေနၾကတယ္။ မ်က္ေမွာက္ကမာၻမွာ ေလာကၾကီးတစ္ခုလံုး ဆူပြက္ေနပါတယ္။ အဲဒါ ဘာျဖစ္လို႔ ျဖစ္ရတာလဲ။ အကၽြႏု္ပ္ အေတြးအျမင္ကိုေျပာပါ့မယ္။ အဲဒါ ပုထုဇဥ္ အေကာင္းမၾကိဳက္လို႔ပါပဲ။
။…..။ဆရာဆန္းလြင္ - ေသျခင္းဒႆန (အေတြးအျမင္ေဆာင္းပါးမ်ား) ၊ စာမ်က္ႏွာ ၁၉၄~၁၉၈
ဆုံရပ် 1st Dec 2024
2 weeks ago
8 comments:
က်မလည္း လူတိုင္းအေကာင္းႀကိဳက္တတ္ၾကတယ္လို႔ ထင္ခဲ့တာ။ ဒီစာဖတ္ၿပီးမွ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ အေကာင္းမႀကိဳက္တာေတြလည္း ရွိသားပဲလို႔။
"အဲဒါ ပုထုဇဥ္ အေကာင္းမၾကိဳက္လို႔ပါပဲ။"
အေကာင္းႀကိဳက္တိုင္းလည္း ေကာင္းတယ္ မွန္တယ္ တရားတယ္လို႔ ပံုေသယူဆလို႔ မရဘူးဆိုတာကို ေတြးတတ္ေအာင္ တင္ျပေပးသြားတာပဲေလေနာ္။
ဒီပုိ႔စ္ကုိ ဖတ္လိုက္ေတာ့မွ အျမင္ပိုရွင္းသြားတယ္ အစ္ကိုေရ။ ေက်းဇူးပါပဲ။ ဆရာဆန္းလြင္စာအုပ္ေတြက မဖတ္ျဖစ္ဘူး။ ဆရာပါရဂူနဲ႔ ဆရာသက္လံုစာအုပ္ေတြေလာက္ပဲ ဖတ္ျဖစ္လို႔။ အႀကိဳက္ခ်င္းမတူေပမယ့္ ဥာဏ္ပညာဆီသြားရာလမ္းေၾကာင္းအတြက္ အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။
ဒီပုိ႔စ္ကုိ ဖတ္လိုက္ေတာ့မွ အျမင္ပိုရွင္းသြားတယ္ အစ္ကိုေရ။ ေက်းဇူးပါပဲ။ ဆရာဆန္းလြင္စာအုပ္ေတြက မဖတ္ျဖစ္ဘူး။ ဆရာပါရဂူနဲ႔ ဆရာသက္လံုစာအုပ္ေတြေလာက္ပဲ ဖတ္ျဖစ္လို႔။ အႀကိဳက္ခ်င္းမတူေပမယ့္ ဥာဏ္ပညာဆီသြားရာလမ္းေၾကာင္းအတြက္ အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။
အျပစ္မရွိတာဟာ ေကာင္းမႈပါ.. မွတ္သားသြားပါတယ္ခင္ဗ်ာ
ၾကိဳက္သင့္တဲ့အေကာင္းေတြကို
ၾကိဳက္တတ္ဖို႔ ၾကိဳးစားလ်ွက္ပါ။
သတိေမ့ေနတာေတြကို သတိျပန္ရေအာင္ေဖာ္ေပးတဲ့
ပို႔စ္ေလးအတြက္ ေက်းဇူးပါ။
ကိုယ္တိုင္လည္း အေကာင္းၾကိဳက္တတ္ပါေစလို႔။
ဆရာသုေရ
အခ်ိန္ဆင္းရဲေသာ္ျငား ဝါသနာအလွ်ံပယ္ ေစတနာၾကြယ္စြာ ခုလုိ မွ်ေဝလာတာ ေက်းဇူးပါပဲခင္မ်ာ။ မိမိသူတစ္ပါး မထိခုိက္ေစ႐ုံမွ်မက မိမိသူတစ္ပါး အက်ိဳးမ်ားေစတဲ့ အလုပ္ကုိ တကူးတကအားထုတ္ထားတဲ့ တကယ့္တကယ္ မဟာ့မဟာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈမဂၤလာပါခင္မ်ာ။ လႈိက္လွဲစြာ ဝမ္းေျမာက္ႏုေမာ္ သာဓုေခၚပါတယ္။
”အျပစ္မရွိတာဟာ ေကာင္းမႈ (ဆင္းရဲျငိမ္းေအးခ်မ္းသာေရး တရား - ခ်မ္းေျမ႕ဆရာေတာ္)
*အျပစ္ = ထိခိုက္တာ (မိမိကိုယ္ျဖစ္ေစ၊ သူတစ္ပါးကိုျဖစ္ေစ ထိခိုက္နစ္နာေစတာ)
မိမိ သူတစ္ပါး ႏွစ္ဦးသားကုိ မထိခိုက္တာဟာ (အျပစ္မရွိတဲ့အတြက္) ေကာင္းမႈ။
မိမိကိုျဖစ္ေစ၊ သူတစ္ပါးကိုျဖစ္ေစ ထိခိုက္နစ္နာေအာင္ လုပ္တာမွန္သမွ် အျပစ္ရွိတယ္။ အကုသိုလ္ခ်ည္းပဲ။“
ကုသိုလ္(ေကာင္းမႈ) နဲ႔ အကုသိုလ္(မေကာင္းမႈ) ကုိ လုိရင္းတုိရွင္း ထိထိမိမိ သိခြင့္ရပါတယ္။ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈဆုိတာ မိမိသူတစ္ပါး မထိခုိက္ေစ႐ုံမွ်မက အက်ိဳးစီးပြားတုိးပြားေၾကာင္း မဂၤလာျဖစ္ေစရင္ေတာ့ ပုိေကာင္းတာေပါ့ခင္မ်ာ။ ကုသိုလ္ဟာ အျပစ္မရွိ႐ုံမွ်မက အျဖစ္ရွိေစပါက ပုိလုိ႔ေကာင္းတာပါ့လုိ႔ သေဘာရေၾကာင္းပါခင္မ်ာ။
အႏၶပုထုဇဥ္ဆိုတဲ့ ပုထုဇဥ္အရိုင္းေတြ အေကာင္းမၾကဳိက္ၾကျခင္းအေၾကာင္းရင္းဟာ သံသရာကို အက်ယ္ခ်ဲ႕တတ္ေသာ “ပပဥၥတရား” ျဖစ္တဲ့
1. တဏွာ : ေလာကီအာရံု ကာမဂုဏ္တရားမ်ား sensual pleasure ကို အလြန္အထင္ၾကီးတာ၊ အလြန္တပ္မက္တာ၊ အလြန္စြဲလမ္းတာ
2. မာန : ေထာင္လႊားခ်င္တဲ့စိတ္၊ တက္ၾကြတဲ့စိတ္၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုသာ အျမတ္ထားလိုတဲ့စိတ္၊ သူမ်ားထက္ ကိုယ္က ေခါင္းတစ္လံုးသာခ်င္တဲ့ အျမဲႏႈိင္းေန၊ တိုင္းေနတဲ့စိတ္
3. ဒိ႒ိ(သကၠာယဒိ႒ိ) : ေလာကမွာ တကယ္ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ တရားေတြကို အမွန္အတိုင္း မျမင္တဲ့အတြက္ ေမွာက္ေမွာက္မွားမွား ထင္ျမင္စြဲလမ္း ယံုၾကည္ေနတာ
ေတြကုိ က်င့္သုံးေနၾကတာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သိခြင့္ရပါတယ္။
“ပါပသၼႎရမေတမေနာ” (ဓမၼပဒပါဠိေတာ္) ; “မေနာ၊ စိတ္သည္။ ပါပသၼႎ၊ မေကာင္းရာ၌သာလွ်င္။ ရမေတ၊ ေမြ႔ေလ်ာ္၏။” (ေဗာဓိပကၡိယ ဒီပနီ - လယ္တီဆရာေတာ္) ဆုိတာနဲ႔အတူ
“ေရမည္သည္ အလြတ္ထားခဲ့လွ်င္ နိမ့္ရာသို႔ စီးျမဲဓမၼတာျဖစ္သကဲ့သို႔ သတၱဝါတို႔၏ စိတ္မည္သည္ လႊတ္၍ထားခဲ့လွ်င္ မေကာင္းရာသို႔သာ တြင္တြင္သြားျမဲဓမၼတာျဖစ္၍ မေကာင္းရာ၍သာ ေမြ႔ေလ်ာ္၏။” ဆုိတဲ့ ဆရာဦးဆန္းလြင္ရဲ့ လွပတဲ့အဖြင့္ဟာ မွတ္သားစရာပါပဲခင္မ်ာ။
“အေကာင္း ဆုိတာဘာလဲ” ဆုိတာအေပၚ စိတ္ပညာအေျခခံသေဘာတရားအျမင္ရယ္၊ လူမႈေရးအေျခခံသေဘာတရားအျမင္ရယ္နဲ႔ ဒႆနပညာနည္းက် ဖြင့္ဆုိရွင္းျပသြားတာလည္း မွတ္သားထုိက္ပါေပတယ္။
ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားက ပယ္ေတာ္မူတဲ့ ကာမသုခလႅိက ဝါဒ နဲ႔ အတၱကိေလမထာႏုေယာဂ တို႔ကို အက်ဥ္းဖြင့္ဆုိရွင္းျပသြားေပမယ့္ ျမတ္စြာဘုရားေဟာေတာ္မူတဲ့ အလယ္လမ္းစဥ္၊ မဇၩိမပဋိပဒါကိုေတာ့ လုံးဝ ဖြင့္ဆုိရွင္းျပမသြားတာကုိ သတိထားလုိက္မိပါတယ္။ ကာမသုခလႅိက ဝါဒ နဲ႔ အတၱကိေလမထာႏုေယာဂ တို႔နဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ဟာ မဇၩိမပဋိပဒါပဲ ဆုိတဲ့သေဘာမ်ဳိးနဲ႔ မလုိအပ္လုိ႔ ရွင္းျပမသြားတာမ်ားလုိ႔ နားလည္ခံစားမိပါတယ္။
ဟဲ ဟဲ “သမုဒၵရာကုိ ယုန္သငယ္ေထာက္သလို” လုိ႔ိ ဆုိလည္း ခံရမွာပါပဲ။ ေလ့က်င့္ယူျခင္းမွ်သာပါ။ ေလ့က်င့္ယူၾကရမွာပါပဲ အဲသလုိမဟုတ္လားဗ်ာ။
အနည္းဆုံးမဟုတ္တဲ့ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ သဒၶါစံဖတ္ဖို႔ မွတ္စုအခ်ဳိ ႔ အတြက္ ေက်းဇူးအထူးတင္ပါေၾကာင္း ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားပါရေစ။
ဆရာသုေရ
မွ်ေဝေပးတာေက်းဇူးပါ
ခင္မင္လ်က္
အီးဂ်ာ အတြက္
စက္တင္ဘာလက္ေဆာင္.....
အီးဂ်ာသို႔အလည္တစ္ေခါက္
ေရာက္ခဲ့ေပါ့ ခဏတာ
ခံစားစရာ အစံုအလင္
မွတ္သားစရာ တပံုတပင္ ႏွင့္
ဲံဲႀကည္ရႊင္ဖြယ္ စိတ္ႏွလံုး
အၿပံဳးရင္မွာကပ္ပါလို႔
ေက်နပ္မွု ရသ
အျပည့္အ၀ ရခဲ့ၿပီ...။
အီးဂ်ာေမာင္ႏွမမ်ားအား ခ်စ္ခင္ေလးစားလ်က္...
ေျမ
Post a Comment