Saturday, May 31, 2008

Rights of the Children.


ကေလးငယ္ႏွင့္ အခြင့္အေရး

ကၽြန္ေတာ္ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ နုနယ္တဲ့ဘဝကေတာ့ ေက်နပ္ဖို႔ေကာင္းခဲ့လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ေမာင္ႏွမေတြ မ်ားလြန္းတဲ့ မိသားစုမွာ ဒုတိယအငယ္ဆံုး ျဖစ္လာရတဲ့ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ အကိုေတြ၊ အမေတြရဲ႕ ဂရုစိုက္မႈကိုခံရသလို အငယ္ဆံုးဆိုေတာ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြ နည္းခဲ့ပါတယ္။ ျပည့္စံုတဲ့ မိသားစု မဟုတ္ေသာ္လည္း လည္လည္ပတ္ပတ္ ရွိတယ္ဆိုေတာ့ လူလတ္တန္းစားဆိုတဲ့ ဘဝမွာ မိသားစုအေနနဲ႔ ေက်နပ္ေလာက္ခဲ့ပါတယ္။ နုနယ္စဥ္ဘဝမွာ ပင္ပင္ပန္းပန္းနဲ႔ မိသားစုစားဝတ္ေနေရးကို ဝင္ေရာက္ျဖည့္ဆည္းေပးစရာ မလိုခဲ့ပါဘူး။ အနည္းအက်ဥ္း အိမ္အလုပ္ကူလုပ္၊ ကစားခ်ိန္ကစားရင္း စာက်က္ခ်ိန္ စာက်က္တတ္ေအာင္ သင္ၾကားခံခဲ့ရတယ္။ ျပည့္စံုမႈနည္းေပမဲ့ ျပန္ေတြးၾကည့္ရင္ ေက်နပ္ေလာက္ပါတယ္။ ပတ္ဝန္းက်င္မွာလည္း အေျခအေနတူ၊ အေနထားတူ သူငယ္ခ်င္းေတြ မ်ားခဲ့တယ္။ ကစားခ်ိ္န္လြန္ခဲ့လို႔သာ အဆူခံရတယ္။ စာေကာင္းေကာင္း မက်က္လို႔သာ အဆူခံရမယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ကံေကာင္းခဲ့ပါတယ္။

အခုေနာက္ပိုင္း တစ္ခါတေလမွာ ကေလးငယ္ေလးေတြ အလုပ္လုပ္ေနတာ၊ တစ္ဝမ္းတစ္ခါးအတြက္ ရွာစားေနရတာေတြ ေတြ႔ရင္ စိတ္မွာမေကာင္းဘူး။ အခုေနာက္ပိုင္းလို႔ ေျပာရတာက ဟိုးအရင္ ငယ္စဥ္ကလည္း ေတြ႔ဖူးပါရဲ႕။ ငယ္ငယ္တုန္းကေတာ့ စိတ္ထဲမွာ မသိလိုက္သလိုပဲ ျမင္ကြင္းေတြက ျဖတ္သန္းသြားတာ။ စဥ္းစား ေတြးေခၚတတ္တဲ့ အရြယ္ေလးေရာက္လာကတည္းက အဲဒီလိုျမင္ကြင္းေတြအတြက္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရပါတယ္။ သူတို႔ေလးေတြ ဒီလိုအေျခအေနကို ဘာလို႔ေရာက္ေနရတာလဲ။ အေတာ္မ်ားမ်ား ေျဖၾကတာကေတာ့ မိသားစုမွာ စားဝတ္ေနေရး အဆင္မေျပဘူး။ အိမ္ရွိလူအကုန္ အလုပ္လုပ္ေနမွ စားေလာက္တယ္။ ဒီအေျဖစကားက အမွန္ဆံုးနဲ႔ အေျဖအမ်ားဆံုး ျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္။ ၾကားဖူးတာေတာ့ ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ေသာ တိုင္းတပါးျပည္ေတြမွာ မိသားစုအတြင္း ကေလးငယ္ရွိလာရင္ ႏိုင္ငံေတာ္က ကေလးအတြက္ စရိတ္ ေထာက္ပံ့တယ္တဲ့။ ခ်မ္းသာတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြမွာဆို မူလတန္းပညာေရး ျပီးဆံုးတဲ့အထိ ေထာက့္ပံ့တယ္လို႔ ၾကားဖူးတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံက တိုးတက္ဖို႔လမ္းစ ရွာေနဆဲဆိုေတာ့ မခ်မ္းသာေသးတာ အမွန္ပဲ။ ဒီအားနည္းခ်က္အေပၚမွာ လက္ညိဳးထိုးေနရံုနဲ႔ေတာ့ မျဖစ္ေသးဘူး။ ရင္ေသြးငယ္ေတြအေၾကာင္းေျပာရင္ မိဘဆိုတာလည္း မပါလို႔ မျဖစ္ျပန္ဘူး။ အသိဉာဏ္အဆင့္နိမ့္တဲ့ သတၱဝါပဲ ျဖစ္ေစအံုးေတာ့ ကိုယ့္ရင္ေသြးကို ေစာင့္ေရွာက္ကာကြယ္ရမယ္ဆိုတဲ့ အသိရွိၾကတာပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူသားဆိုတာကေတာ့ အတိုင္းထက္အလြန္ေပါ႔။



အလုပ္လုပ္ေနရတဲ့ လူမမယ္အရြယ္ေလးေတြအေၾကာင္းေျပာရင္ မပါမျဖစ္တဲ့ မိဘေတြအေၾကာင္းလဲ နည္းနည္းေတာ့ ေျပာရမွာပဲ။ ကိုယ္ေမြးထားတဲ့ ကေလးကို ဘယ္မိဘကမွေတာ့ အရြယ္မေရာက္ခင္ ခိုင္းစားမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ေစာေစာကေျပာခဲ့သလို စားဝတ္ေနေရးအတြက္ အဆင္မေျပလို႔သာ ခိုင္းစားေနရတာလို႔ပဲ ေျဖၾကမယ္ထင္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ၾကားဖူးတဲ့ ဟာသေလးတစ္ခု ေျပာခ်င္ေသးတယ္။ အလုပ္အကိုင္ကလည္း မယ္မယ္ရရမရွိ ဆင္းဆင္းရဲရဲ မိသားစုေပမဲ့ ကေလးေတြအမ်ားၾကီးနဲ႔ လူတစ္ေယာက္ကို သူ႔သူငယ္ခ်င္းက ေျပာပါတယ္။ မင္းကလည္းကြာ အလုပ္မရွိ အကိုင္မရွိနဲ႔ ကေလးပဲေမြးေနတာပဲဆိုေတာ့ ဟေကာင္ရ - ငါ့မွာ၊ ဘာအလုပ္မွမရွိပါဘူးဆိုလို႔ ျပန္ေျဖတယ္တဲ့။ ေျပာခ်င္တာက မိသားစုတစ္ခု တည္ေဆာက္ရာမွာ အသိပညာေလးလည္း လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလူေျဖလိုက္သလို ဘာအလုပ္အကိုင္မွ မရွိတာနဲ႔ ကေလးထိုင္ေမြးတာကို အလုပ္လိုလုပ္ေနရင္ ဘယ္လိုမွ မသင့္ေတာ္ပါဘူး။ အဲဒီလိုမိသားစုမွာ လူျဖစ္ရမဲ့သူေတြလည္း သက္သာမယ္မထင္ဘူး။ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ မိသားစုတစ္စုမွာ ကေလးတစ္ေယာက္ပဲ ေမြးရမယ္လို႔ ဥပေဒေတြရွိဆိုပဲ။ လူဦးေရ အရမ္းမ်ားလြန္းတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ဒီလိုဥပေဒမ်ိဳး လိုလားမလိုလားေတာ့ အေသအခ်ာ မေျပာတတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ လိုက္နာသင့္တဲ့ ဥပေဒေတြေတာ့ ရွိမယ္ထင္ပါတယ္။ ကေလးသူငယ္ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးလိုမ်ိဳးေတြေပါ့။ အရြယ္မေရာက္ေသးသူေတြအတြက္ တားျမစ္ထားတာေတြ၊ ခံစားခြင့္ရွိတာေတြကို လူထုကိုအသိေပးျပီး ထိထိေရာက္ေရာက္ လိုက္နာဖို႔ ဖိအားေပးသင့္ပါတယ္။ ဒါမွလည္း အလကားေနရင္း ကေလးထိုင္ေမြးေနတာမ်ိဳးေတြ၊ စားဝတ္ေနေရး အဆင္မေျပလို႔ဆိုျပီး ခိုင္းစားေနတာေတြ၊ လစာနည္းနည္းနဲ႔ ကိုယ္လိုသလိုခိုင္းႏိုင္လို႔ ကေလးေတြကိုမွ ေရြးခန္႔ေနတဲ့ အလုပ္ရွင္မ်ိဳးေတြကို တားဆီးႏိုင္မယ္။ ကာကြယ္ႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

ဟိုေျပာဒီေျပာနဲ႔ ဆင္ေခါင္းကို ေခြးခ်ီသလို မႏိုင္နင္းျဖစ္ေတာ့မယ္။ ၾကားဖူးနားဝေတြ စိတ္ထဲထင္တာေတြပဲ ေျပာေနရလို႔ ကိုယ္ေတြ႔ေလးတစ္ခုေလာက္ ေျပာပါအံုးမယ္။ ဒီစာေလးေတြ ခ်ေရးျဖစ္ေအာင္လည္း အခုအျဖစ္အပ်က္ေလးက တြန္းအားေပးလိုက္တာပါ။ ခရီးသြားျဖစ္တဲ့တစ္ရက္ စီးလာတဲ့အေဝးေျပးကားက လမ္းခုလတ္မွာ ဆီဝင္ထည့္ပါတယ္။ ဆီဆိုင္ေတြရဲ႕ စည္းကမ္းအရ ယဥ္ေပၚရွိ ခရီးသည္အားလံုး ဆင္းေပးရတယ္။ ျပန္အထြက္မွာမွ ခရီးသည္အားလံုး ျပန္တက္၊ ခရီးဆက္ရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကားေပၚကဆင္း ကားျပန္ထြက္လာမဲ့ အထြက္ဂိတ္ရွိရာကို အိပ္ခ်င္မူးတူးတူးနဲ႔ လမ္းေလွ်ာက္လာတုန္း ကၽြန္ေတာ့္လက္ကို တစ္ေယာက္ေယာက္ ဆြဲကိုင္လိုက္တယ္။ ခံစားခ်က္အရ သိလိုက္တာက ဒါကေလးတစ္ေယာက္ေပါ့။ ငံု႔ၾကည့္မိေတာ့ တစ္ကယ္ကိုခ်စ္စရာ ပါးကြက္ကေလးနဲ႔ ကေလးငယ္ေလးပါ။ ျပံဳးရႊင္မႈမရွိတဲ့ သူ႔မ်က္ႏွာမွာ ေတာင္းပန္မႈ အရိပ္ေယာင္လိုေတာ့ ေတြ႔မိသား။ သူကေျပာလာတဲ့စကားက ၾကက္ဥျပဳတ္ေတြ အားေပးအံုးတဲ့။ ကၽြန္ေတာ္ ေခါင္းရမ္းျပမိေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္လက္ကုိ ဆဲြလႈပ္ျပီး ကေလးငယ္တစ္ေယာက္ ပူဆာသလိုမ်ိဳး မရဘူး - အားေပးရမယ္။ တစ္လံုးကို ႏွစ္ရာ သံုးလံုးယူရင္ ငါးရာပဲေပး။ အားေပးရမယ္တဲ့။ အမွန္က ကၽြန္ေတာ္ျပန္ေျပာျပေနသလို ပီပီသသေတြေတာင္ မဟုတ္ပါဘူး။ မပီကလာ ပီကလာနဲ႔ မူႏြဲ႔ႏြဲ႔ေလးေျပာေနတာ။ မ်က္ႏွာကေတာ့ အားငယ္ေနတဲ့ မ်က္ႏွာပါ။ အိပ္ခ်င္ေနတဲ့ကၽြန္ေတာ္ ရုတ္တရက္ အေတြးေတြ ရႈပ္ကုန္ပါေလေရာ။ ငါဒီအရြယ္တုန္းက သခၤ်ာတတ္ျပီလားကို အရင္စဥ္းစားမိတာ။ မဟုတ္ဘူး၊ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးေလ။ အလြန္ဆံုးတတ္ေနျပီဆိုရင္ မူၾကိဳမွာ ဆရာမနဲ႔အတူ ကဗ်ာေတြ ေအာ္ေနတာပဲ ျဖစ္မွာ။ ဒါေပမဲ့ သူ႔လက္ထဲမွာ ေငြစအခ်ိဳ႕ကိုလည္းေတြ႔ရတယ္။ ဒါဆို သူတစ္ကယ္ ေစ်းေရာင္းတတ္ေနျပီလား။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုအခ်ိန္မေတာ္ၾကီး သူက ဘာလို႔ေစ်းေရာင္းေနတာလဲ။ အိမ္မွာ အိပ္ေနသင့္ျပီေလ။ ဟိုေတြး ဒီေတြး ေၾကာင္ေတာင္ေတာင္ ျဖစ္ေနတဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ကိုၾကည့္ျပီး အဆင္မေျပေလာက္ဘူး သူေတြးပံုရပါတယ္။ အနီးနားက အမ်ိဳးသမီးႏွစ္ေယာက္ဆီသြားျပီး သူေရာင္းပါေတာ့တယ္။ ကံေကာင္းတယ္လို႔ ေျပာရမယ္ထင္တယ္။ တစ္လံုးေရာင္းလိုက္ရတယ္။ ေငြျပန္အမ္းတာေတာ့ မေတြ႔ပါဘူး။ ေနာက္ျပီး အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ အဖြဲ႔က်ေနေလရဲ႕။ သူတို႔ေတြ အဖြဲ႔က်လို႔ ျပီးေလာက္ျပီထင္ေတာ့ သူ႔ကို ကၽြန္ေတာ္လွမ္းေခၚလိုက္တယ္။ အနားလဲေရာက္ေရာ သူ႔ကို ကၽြန္ေတာ္မုန္႔ဖိုးထုတ္ေပးတယ္။ ဘယ္ေလာက္ေပးလဲ သူသိပံုမေပၚပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္ကို ၾကက္ဥတလံုး ေပးတယ္။ မယူဘူး၊ အကိုက မင္းကိုမုန္႔ဖိုးေပးတာလို႔ ေျပာေတာ့ နားမလည္သလိုေတာ့ ျပန္ၾကည့္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ေတာ့ သေဘာေပါက္သလိုပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ့္ကို ျပန္ျပံဳးျပတယ္။ ကၽြန္ေတာ္က သူ႔ေခါင္းေလးကို ကိုင္ျပီး စကားေျပာဖို႔ ၾကိဳးစားမယ္ အလုပ္မွာပဲ။ ကားေပၚကို ခရီးသည္ေတြ ျပန္တက္ေနၾကျပီ။ ဒါနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္လည္း ကားေပၚျပန္တက္ ခရီးဆက္လာခဲ့တယ္။

ေနာက္ထပ္တစ္နာရီေလာက္ ကၽြန္ေတာ္ အေတြးေတြ ရႈပ္ေနမိေသးတယ္။ ေနာက္ေတာ့လည္း အင္းဒါက ဒီလိုေနမွာပါဆိုျပီး အိပ္ငိုက္ဖို႔ ၾကိဳးစားလိုက္ေတာ့တယ္။ ကားေပၚက ေဖ်ာ္ေျဖေရးအစီအစဥ္မွာေတာ့ အဆိုေတာ္မေလးတစ္ေယာက္က ေရွးသီခ်င္းေတြ၊ နတ္သီခ်င္းေတြကို ဒစ္စကိုသံစဥ္နဲ႔ (Disco music) ျပန္ဆိုရင္း ကေနေလရဲ႕။ အင္း.. မ်က္စိမွိတ္ထားတာ ပိုေကာင္းမယ္။…..။

သုခမိန္။…..။
Children have rights as human beings and also need special care and protection. (UNICEF)
အခ်ိန္ရရင္ ဒီလင့္ခ္မွာ သြားၾကည့္လိုက္ပါအံုး။

7 comments:

အိမ္လြမ္းသူ(မွန္နီကုန္း) said...

ႏုိ႔ ညွာေလး တာျမစ္ထားေသာ ေရ ခင္မ်ားေရးတာေလး ဖတ္ျပီး ျမန္မာျပည္ရဲ႕ မ်ဳိးဆက္သစ္ေလး ေတြအတြက္ ရတက္မေအးျဖစ္မိတယ္ဗ်ာ။ ေလာကၾကီးက ကားဂိတ္က ကေလးေတြ၊ လကၹရည္ဆုိင္ စားပြဲထုိးကေလးေတြ၊ အစသျဖင္႔ အဲဒီလုိကေလးေတြ ကုိ အသက္ ၁၈ႏွစ္ေလာက္မ်ား ၾကဴိျပီးျပ႒ာန္း လုိက္ေလသလားဗ်ာ။ ဘယ္သူ႔မွာတာဝန္ရွိသလဲ။ မိဘေတြလား။ လုပ္ငန္းရွင္ေတြလား။ႏုိင္ငံေတာ္လား။တမ်ဳိးသားလုံးလား။ က်ေနာ္လဲ ေခါင္းပူသြားျပီဗ်ာ။

ဇနိ said...

ၾကားဖူးတာတစ္ခုရွိတယ္
သားသမီးဆိုတာ ရတနာတဲ့
မရွိတုန္း ထုတ္သုံးရတာတဲ့။
ေျပာရရင္ေတာ့
အေျခခံစီးပြားေရးက မေကာင္း
စီးပြားေရးမေကာင္းတာက စနစ္ေတြေၾကာင့္
စနစ္မေကာင္းတာက .......ေၾကာင့္
ကဲ..မခက္ေပဘူးလား။

Unknown said...

တားၿမစ္ထားေသာေရ.... ကြ်န္ေတာ္လည္း ဒီရက္ပိုင္း အဲဒါပဲေတြးမိေနတယ္ဗ်ာ။ အစစအရာရာ ခြ်တ္ခ်ံဳက်ေနတဲ့ ႏိူင္ငံမွာ လူႀကီးေတြ မိုးခါးေရေသာက္ေနေတာ့လည္း
သူတို႔ေလးေတြ........ၿမန္မာၿပည္မွာ လူၿဖစ္တာကံဆိုးပါတယ္ဗ်ာ။

Han Thit Nyeim said...

ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ဘယ္သူ ဘယ္သူ႔ကိုမွ လက္ညိႇဳးထိုးမေနခ်င္ေတာ့ ပါဘူးဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ ေသခ်ာေပါက္ ေျပာႏိုင္တာ တစ္ခုေတာ့ရွိတယ္။
သားသမီးငတ္တာ မိဘရဲ႕ အျပစ္အမ်ားဆံုးပါတယ္။
အဲလိုပဲ...

ဇနိ said...

မွတ္မိတာေလးတခု ေျပာရအံုးမယ္ဗ်။
မဂၤလာဒံု ၅၁ ကားေပၚမွာ ကေလးတေယာက္ဆံုဖူးတယ္။
သူ႔ ေက်ာင္းစိမ္း၊အျဖဴေလးေတြက ျပဲတဲ့ေနရာက ျပဲလို႔။ ဒါေပမယ့္ ျဖဴေဖြးေနတာပဲ။ ေကာင္ေလးက သနပ္ခါးလဲပါတယ္။ သူက ဖတ္စာအုပ္ေလးနဲ႔ လုိင္းကားစီးရင္း စာက်က္ေနတာဗ်။ တတိယတန္းကေလးတစ္ေယာက္က လုိင္းကားေပၚမွာ
လိုခ်င္စိတ္ကေလးနဲ့ စာက်က္ေနေတာ့ အလိုလို ခ်စ္ခင္သြားမိတယ္။
ဒန္ထမင္းဗူးေလးလဲ ပါသဗ်။ စိတ္၀င္စားလို့ စကားေျပာၾကည့္ေတာ့ “သား ဒီေန့စာေမးပြဲရွိလို့တဲ့။ သား ပထမရမွ ျဖစ္မယ္တဲ့။ သားတို့က ဆင္းရဲလို့ပါတဲ့“
အေတာ္ရွားပါးတဲ့ ကေလးမ်ိဳးပဲလို႔ သူ့ကို မုန္ဖိုး ၅၀ ေပးမိေတာ့ “ေက်းဇူးတင္ပါတယ္မမ သားသြားလိုက္ပါအံုးမယ္“တဲ့။
မဇနိ

Apprenticeship said...

Yeah, we must give close attention to it.

တာတူး(၀ါ) အေမ့ခံလူတစ္ေယာက္ said...

ကိုဗာဘိုေရ " ငံုးဥက်ဳတ္ေတြ . . . ေညပဲက်ဳတ္ေတြ " (၁)
မွာတံုးကလည္း က်ေနာ္ နဲနဲေျပာခဲ့ဘူးတယ္ ။ ေျပာခ်င္တာေတြကေတာ့ အမ်ားၾကီး ပဲဗ်ာ။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ခင္ဗ်ားေျပာသလိုပဲ ကေလးသူငယ္ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရး ေစာက္ေရွာက္မွဳ႕ေတြ ၊ ပညာေပးမွဳ႕၊ ေစာင့္ၾကည့္ ထိမ္းသိမ္းမွဳ႕ေတြ တိတိက်က် လုပ္ၾကလိုက္နာက်ဖို႔ အရင္စလုပ္မွရမယ္ထင္တယ္။ ဒါမွ ကေလးေတြ သူတို႔အခြင့္အေရး ၊ ေစာင့္ေရွာက္မွဳ႕ အျပည့္အ၀ရမယ္ ။ ခိုင္းလို႕လြယ္ရင္ေတာ့ ခိုင္းေနၾကမွာပဲ ။ က်ေနာ္တို႕ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ျပသနာအားလံုးအရင္းခံက ျပည္သူေတြ ပညာမတတ္ၾကတာက အဓိက ျပသနာေပါ့ဗ်ာ။ ႏွစ္ေတြခ်ီျပီး ေက်ာင္းေတြ တက္ၾကတယ္ ။ စာတတ္ေပတတ္ေတာ့ ျဖစ္လာတယ္ ။ ပညာတတ္ရွားတယ္ဗ်ာ ။ အဲဒါပဲ ဗ် အဓိက ျပသနာက ။